Wrzesień w ogrodzie
KALENDARZ PRAC OGRODNICZYCH
1. Jesień to drugi możliwy termin sadzenia wszystkich drzew i krzewów. O tej porze roku rośliny zazwyczaj przyjmują się lepiej niż wiosną. Należy pamiętać, że sadzenie zawsze poprzedzać powinno przygotowanie gleby.
2. Wrzesień to też odpowiednia pora na przesadzanie iglaków. Przesadza się je z jak największą bryłą, uprzednio obficie podlanej ziemi, gdyż ta grupa roślin źle znosi „przeprowadzki”. Duże osobniki przygotowuje się w tym celu już rok wcześniej. W promieniu ok. 0,5 m od pnia wykopuje się rowek głębokości szpadla, który wypełnia się ziemią kompostową. W ten sposób ucina się dłuższe korzenie iglaka i zarazem stymuluje do wypuszczenia wielu cieńszych. We wrześniu następnego roku roślinę okopuje się wzdłuż rowka i podkłada jutę, aby ziemia wokół korzeni nie osypała się. Tak zabezpieczoną można przenieść w inne miejsce.
3. Na początku miesiąca ostatni raz nawozi się drzewa i krzewy. Rośliny muszą zdążyć przygotować się do nadchodzących mrozów.
4. We wrześniu drzewa i krzewy dobrze znoszą pielęgnacyjne i formujące cięcia. Przed przystąpieniem do tych zabiegów warto zapoznać się z fachową literaturą z tego zakresu, gdyż poszczególne gatunki mogą różnić się terminami i sposobami cięcia.
5. Koniec lata to też czas ostatniego w roku strzyżenia iglastych. Rośliny cięte w późniejszym terminie wypuszczą nowe pędy, które nie zdążą zdrewnieć przed zimą i przemarzną.
6. Wciąż trwa obowiązek koszenia i grabienia oraz podlewania (w miarę potrzeb) trawników.
7. Ustaje natomiast konieczność nawożenia trawnika nawozami jednoskładnikowymi.
8. We wrześniu można jeszcze przesadzać byliny. Przekroczenie tego terminu grozi ich późniejszym przemarznięciem.
9. Nie zaszkodzi im również podział kęp. W ten sposób rozmnaża się m.in. fiołki wonne, goździki pierzaste i złocienie wielkie.
10. We wrześniu sadzi się rośliny cebulowe zimujące w gruncie (np. cebulice, hiacynty, kosaćce, krokusy, tulipany i szafirki). Zakupione cebule powinny być duże i beż śladów uszkodzeń oraz pleśni. Samodzielne sadzenie tych roślin wymaga odpowiedniej wiedzy z zakresu głębokości sadzenia cebul poszczególnych gatunków. Zwykle odpowiada ona trzykrotnej wysokości cebuli. Przed umieszczeniem ich w ziemi wato zabezpieczyć je płynem przeciwgrzybicznym. Jeśli podłoże nie było przygotowane poprzedniej jesieni, należy glebę na rabacie przekopać z ziemią kompostową i ewentualnie zasilić ją niewielką ilością nawozów mineralnych (np. „Azofoską” w ilości 50-70g/1m2 gleby ciężkiej). Do sadzenia używa się specjalnego narzędzia zwanego sadzakiem, który służy do wycinania koreczków z darni.
11. Z ziemi trzeba wykopać nie zimujące w gruncie bulwy mieczyków. Po kilku dniach suszenia można je oczyścić, owinąć w papier i umieścić w przewiewnym, suchym pomieszczeniu.
12. Po pierwszych przymrozkach, w końcu września, na wysokość 10cm ścina się łodygi dalii, a następnie wykopuje i osusza ich bulwy. Po upływie kilku dni można je oczyścić z ziemi i włożyć do pudełka z piaskiem lub torfem. Tak zapakowane przetrwają do wiosny jeśli umieścimy je w chłodnej w piwnicy.
13. Na rabaty można już wysadzać mające zakwitnąć w przyszłym roku rośliny dwuletnie, zarówno te samodzielnie rozsiane w ubiegłym roku, jak i kupne (z rozsady).
14. W pogodne, słoneczne, wczesne popołudnia można zbierać nasiona roślin jednorocznych oraz dwuletnich, obcinając ich dojrzałe kwiatostany. Po kilku dniach suszenia można wyłuskać z nich nasiona. Przechowuje się je w papierowych torebkach zaopatrzonych opisem nazwy rośliny i daty zbioru nasion.
15. Nadszedł czas przygotowania ziemi do wiosennego sadzenia. W wybranych miejscach glebę przekopuje się z obornikiem lub kompostem. Nie zwalnia to jednak z obowiązku ponownego przekopania podłoża wiosną, przed sadzeniem.
16. Ziemię pod sadzone w przyszłą jesienią rośliny cebulowe warto zasilić obornikiem w ilości 8-10kg/1m2.
17. Przed zimą należy zabezpieczyć przed mrozem i wilgocią wszystkie ogrodowe meble i konstrukcje (trejaże, pergole, płoty itp.). Meble wykonane z plastiku po wyczyszczeniu wodą z detergentem i wyschnięciu, koniecznie trzeba schować do garażu lub budynku gospodarczego albo umieścić w specjalnych, dostępnych w sprzedaży pokrowcach. Materiał ten jest najbardziej wrażliwy na niskie temperatury. Urządzenia drewniane i rattanowe myje się mokrą szmatką. Malowane i lakierowane powinno się dokładnie obejrzeć, by stwierdzić czy powłoka nie przetarła się z którejś strony. W razie potrzeby warto jeszcze przed zimą ponownie je pomalować. Również tego typu meble będą bezpieczniejsze pod suchym dachem.
