Nawożenie ogrodu

Nawozy mineralne jednoskładnikowe

AZOT (N)

Niedobór azotu u roślin prowadzi do szybkiego zahamowania wzrostu, ograniczenia kwitnienia oraz żółknięcia liści.

Grupy nawozów azotowych:

• Amonowe
  - Siarczan amonu zawiera 20% N. Zakwasza glebę, więc nadaje się wyłącznie pod rośliny kwaśnolubne. Stosuje się go przed posadzeniem rośliny.

• Saletrzane zawierają 15,5% N. Stosuje się je do dokarmiania pogłównego.
  - Saletra wapniowa
  - Saletra potasowa
  - Saletra sodowa

• Saletrzano-amonowe są nawozami uniwersalnymi.
  - Saletra amonowa (34% N) wpływa na lekkie zakwaszenie gleby czemu przeciwdziała się stosując jednocześnie węglan wapnia.
  - Saletrzak zwykły (25% N)
  - Saletrzak magnezowy (28% N)

• Mocznik zawiera 46% N. Zakwasza glebę, więc do zobojętnienia jego działania stosuje się węglan wapnia. Jest nawozem uniwersalnym, nadającym się do nawożenia wszystkich roślin na różnyc

• glebach, poza bardzo kwaśnymi i silnie zasadowymi.
  

FOSFOR (P)

Niedobór fosforu objawia się poprzez spowolnienie rozwoju pędów i korzeni, żółknięcie brzegów liści, ich zielonkawoniebieskie zabarwienie z ciemnofioletowym odcieniem na spodniej stronie, karłowacenie i obumieranie liści.

Fosfor występuje w glebie w formie organicznej i nieorganicznej. Jego dostępność dla roślin jest ściśle związana z odczynem gleby. Przy pH gleby znacznie przekraczającym granice 5,5 – 6,5 rośliny nie są w stanie korzystać z zawartego w niej fosforu.

Nawozy fosforowe dzielą się na:

• Rozpuszczalne w wodzie – łatwo dostępne dla roślin tzw. superfosforaty

• Rozpuszczalne w słabych kwasach – tzw. precypiat

• Rozpuszczalne w silnych kwasach – mączka fosforytowa i mączki kostne
  

Rośliny pobierają fosfor od początku wzrostu, a więc stosuje się go już przed sadzeniem.

POTAS (K)

Zapotrzebowanie na potas rośliny sygnalizują poprzez znaczne osłabienie wzrostu, wiotczenie łodyg oraz powstawanie żółtych plam na brzegach liści, ich brunatnienie i zasychanie.

Są dwie grupy nawozów potasowych:

• Chlorkowe

• Sole potasowe (33 – 49,8% K)

• Kamex (33,2% K)

• Kainit (11,6 – 14,9% K)

• Siarczanowe

• Siarczan potasu (39,8 – 43,2% K) – podaje się roślinom, które nie tolerują chlorku potas

• Kalimagnezja (21,6- 24,1% K)

WAPŃ (Ca) i MAGNEZ (Mg)

Oba pierwiastki wchodzi w skład grupy nawozów wapniowo-magnezowych.

Na brak wystarczającej ilości wapnia w glebie rośliny reagują nieprawidłowym wzrostem korzeni, młodych pędów i liści, które ulegają zniekształceniu. Brak magnezu u roślin objawia się zwiędłym pokrojem, chlorozą liści oraz purpurowymi smugami nekrotycznymi na liściach.

Dawki wapnia uzależnione są od rodzaju gleby. Rośliny lepiej radzą sobie z kwaśnym odczynem gleby lekkiej niż średniej, czy ciężkiej.

Nawozy wapniowo-magnezowe dzielą się na:

• Tlenkowe
  - Wapno tlenkowe
  - Wapna magnezowe

• węglanowe
  - wapniak mielony
  - kredy
  - margiel rolniczy
  - wapna
  - nawóz wapniowy pocelulozowy
  - dolomit mielony

• mieszane
  - wapno rolnicze mieszane
  - miał wapienny rolniczy

• krzemianowe
  - żużel wielkopiecowy
  

Ponadto istnieją następujące nawozy magnezowe:

• siarczan magnezowy

• kizeryt

• rolmag 40

• rolmag 60

• ekolit – nawóz płynny, dolistny
  

SIARKA (S)

Niedobór siarki u roślin powoduje bladnięcie najpierw najmłodszych, potem również starszych liści.

Siarka występuje w glebie w formie organicznej i mineralnej, w której może być pobierana przez rośliny. Specjalnych nawozów siarkowych nie ma. Pierwiastek ten występuje w nawozach wieloskładnikowych, można go też wprowadzić łącznie z azotem w postaci siarczanu azotu, potasem w siarczanie potasu, magnezem w siarczanie magnezowym, a także z nawozami organicznymi, gipsem, itp.

INNE

Rośliny wykazują też pewne zapotrzebowanie na mikroelementy, którymi są: OŁÓW (Fe), MANGAN (Mn), MIEDŹ (Cu), CYNK (Zn), BOR (Br) oraz MOLIBDEN (Mo). Ich przyswajalność dla roślin zależna jest od jej odczynu. Wszystkie prócz ostatniego nie są dostępne w glebach zasadowych. Odwrotnie jest w przypadku molibdenu.

Nawozy mineralne wieloskładnikowe

Trudno dostarczyć roślinom odpowiednie dawki każdego pierwiastka stosując nawozy jednoskładnikowe. Dlatego są one zalecane w przypadku, gdy brak danego pierwiastka ma wyraźne odzwierciedlenie w wyglądzie rośliny. Do dokarmiania pogłównego roślin ogrodowych najprościej używać nawozów wieloskładnikowych, które zawierają zarówno makro- jak i mikroelementy. Ich skład procentowy oraz zalecane dawki stosowania podane są na opakowaniu.

W sklepach ogrodniczych dostępne są również mieszanki nawozowe z serii FLOROVIT, POKON, ZITOPOL oraz płynne nawozy sztuczne (wchłaniane przez nadziemne części rośliny podczas podlewania) z serii BIOPON, FLOROVIT, NOVOKONT pod najpopularniejsze rośliny, np. nawóz dla róż, nawóz dla iglaków, czy też nawóz do trawników. Istnieją również pałeczki nawozowe dla roślin kwitnących. Godnym polecenia nawozem wieloskładnikowym jest nawóz o spowolnionym działaniu OSMOCOTE. Ma on postać szyszek lub żółtych granulek otoczonych osłonką żywiczną. Bardzo powoli przebiega proces jego rozpuszczania w warunkach glebowych, dzięki czemu działanie jego trwa 3-4, a nawet 5-6 miesięcy. Jest szczególnie polecany do roślin doniczkowych.

Nawozy organiczne

Oprócz wyżej opisanych nawozów mineralnych stosuje się także nawozy organiczne, do których zalicza się:

• obornik – składa się z odchodów zwierzęcych stałych i płynnych oraz słomy; zawiera wszystkie makro- i mikroelementy,

• gnojowica – mieszanina kału i moczu zwierzęcego z dodatkiem odpowiedniej ilości wody,

• gnojówka – przefermentowany mocz zwierzęcy,

• pomiot ptasi

• słoma

• komposty – pochodzące z odpadów gospodarskich, przemysłowych oraz naturalne związki organiczne,

• nawozy zielone – niedojrzałe, przyorane rośliny.
  

Nawozy organiczne stosuje się jesienią przy sadzeniu wiosennym lub miesiąc przed sadzeniem jesiennym. Wystarczy rozprowadzić go po powierzchni gleby, a następnie przekopać z ziemią. Innym sposobem jest wkładanie obornika do wcześniej wykopanego dołka pod roślinę. Taki obornik przed posadzeniem rośliny należy przysypać warstwą ziemi, by korzenie nie miały z nim bezpośredniego kontaktu.

Pogłównie można wzmacniać rośliny każdej wiosny poprzez posypanie kompostem ziemi bezpośrednio pod rośliną, a następnie płytkim przekopaniu jej.

O odpowiednie warunki dla rozwoju roślin powinno się zadbać przed ich posadzeniem. W tym celu wiosną należy równomiernie posypać ziemię podaną na opakowaniu ilością nawozu wieloskładnikowego. Następnie przekopuje się glebę na głębokość 20cm.

Pogłówne (w trakcie wzrostu) nawożenie mineralne roślin sprowadza się do posypania wybranym nawozem powierzchni podłoża znajdującej się bezpośrednio pod nimi.

Zarówno nawozów mineralnych jak i organicznych dotyczy kilka ważnych zasad nawożenia. Trzeba pamiętać, że przy obfitych opadach oraz intensywnym podlewaniu część nawozu ulega wypłukaniu w głąb gleby i staje się niedostępna dla roślin. W takich warunkach należ nawozić częściej. Nawozy zawierające dużą dawkę azotu (N) stosuje się tylko do końca lipca. Po przekroczeniu tego terminu rośliny będą w stanie aktywnego wzrostu do późnej jesieni, co przy gwałtownym spadku temperatury grozi ich przemarznięciem.

Co nawozić?

Warto wiedzieć też o tym, że nawożenia wymagają przede wszystkim rośliny o intensywnym wzroście, obficie kwitnące oraz o dużej masie liści (np. żywopłotowe, takie jak tuje).