Rośliny "na cień"
ROŚLINY CIENIOLUBNE DO OGRODU
Ocienione miejsca w ogrodzie często niepokoją jego właścicieli. Za północną ścianę domu, czy też pod drzewa słońce nie będzie docierać. Aby powierzchnie te nie były ponure i nieciekawe, projekt Twojego ogrodu musi uwzględniać rośliny cieniolubne, czyli te, które preferują stanowiska ciemne i cienioznośne, a więc te, które zniosą cień rozproszony i/lub niecałodzienny. Wymaga to jednak ogrodniczej wiedzy i umiejętności, gdyż dobór roślin jest ograniczony. Jednakże, wbrew pozorom, gatunków cieniolubnych i cienioznośnych nie jest tak mało, by nie osiągnąć zamierzonego efektu. Należą do nich przedstawiciele wszystkich grup roślin. Szczególnie cenne jest, że większość gatunków o zimozielonych liściach preferuje stanowiska przynajmniej półcieniste. Warto jednak pamiętać o tym, że odmiany o pstrych liściach nie wybarwią się intensywnie przy niedostatecznym nasłonecznieniu.
CIENIOZNOŚNE, ZIMOZIELONE DRZEWA I KRZEWY IGLASTE
Choiny (Tsuga sp.) to drzewa o krótkich igłach i bardzo małych, miękkich szyszkach. Mają malowniczy pokrój.
Cisy (Taxus sp.) – drzewa i krzewy o nieregularnym pokroju. Wśród ich ciemnozielonych igieł znajdują się nasiona w jaskrawych, czerwonych osnówkach.
Cyprysiki (Chamaecyparis sp.) mają stożkowaty pokrój, łuskowate liście i bardzo małe, kuliste szyszki.
Jodły (Abies sp.) to często wysokie, zimozielone drzewa z charakterystycznie sterczącymi szyszkami.
Świerk kaukaski (Picea orientalis) jest drzewem dorastającym do 40m wysokości. Jego dolne konary sięgają ziemi. Ma ciemnozielone, krótkie igły.
Żywotnik olbrzymi (Thuja plicata) charakteryzuje się bujnym wzrostem (do 60m wysokości) i ładnym pokrojem. Jego łuski są ciemnozielone i silnie błyszczące.
Żywotnikowiec japoński (Thujopsis dolobrata) – roślina początkowo długo krzaczasta. Ozdobne są jego błyszczące, duże łuski z białymi plamami na spodniej stronie.
CIENIOZNOŚNE, ZIMOZIELONE KRZEWY I KRZEWINKI LIŚCIASTE
Barwinek pospolity (Vinca minor) jest zimozieloną krzewinką o płożących pędach. Charakteryzuje się błękitnymi lub fioletowobłękitnymi kwiatami. Istnieje wiele jego atrakcyjnych odmian.
Barwinek większy (Vinca major) różni się od poprzedniego jedynie kształtem liści.
Berberys brodawkowaty (Berberis verruculosa) – ciernisty, rozłożysty krzew do 0,5-1m wysokości. Jego małe liście opatrzone są kolczastymi ząbkami.
Berberys x hybrido-gagnepaini odm. Chenaulta (Berberis x hybrido-gagnepaini ‘Chenaultii’) ma dwa rodzaje liści o różnych wielkościach.
Berberys Juliany (Berberis Julianae) osiąga 1,5m wysokości. Wąskie, 10cm liście są błyszczące z wierzchu.
Borówka czerwona (Vaccinium vitis-idaea) to 20-30cm krzewinka. Jej liście są drobne i ciemnozielone. Ma białe lub różowe kwiaty i czerwone (przed dojrzeniem białe) oraz jadalne owoce.
Bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens) – krzew lub małe drzewko do 10m wysokości o liściach podobnych do poprzedniego gatunku. Istnieje kilka jego cennych odmian.
Dabecja kantabryjska (Daboecia cantabrica) jest gęstą krzewinką (dorastającą do 20-40cm) o białych, różowych lub purpurowych kwiatach.
Golteria pełzająca (Gaulteria procumbens) tworzy niskie (10-15cm) kobierce. Jej liście jesienią czerwienieją, a owoce stanowią ciekawą ozdobę.
Hebe (Hebe sp.) – krzewy o dekoracyjnych liściach i efektownych kwiatach.
Irgi (Cotoneaster sp.) – wszystkie zimozielone gatunki tych krzewów dobrze znoszą zacienienie. Najpopularniejszą z nich jest irga Dammera (Cotoneaster dammeri), która charakteryzuje się płożącymi, zakorzeniającymi się gałęziami, licznymi, małymi kwiatami w kolorze białym oraz drobnymi, czerwonymi owocami oraz podobna do niej irga drobnolistna (Cotonester procumbens lub microphyllus). Często spotykana jest też irga wierzbolistna (Cotoneaster salicifolius) – krzew dorastający do 3-4m, o wydłużonych, wąskich, ciemnozielonych, błyszczących i pomarszczonych liściach.
Jukki (Yucca sp.) - rośliny z krótkim pniem lub bez pnia. Ozdobne z rozet zimozielonych, długich liści i dużych kwiatostanów składających się z dzwonkowatych, białych lub kremowych kwiatów.
Kaliny (Viburnum sp.) – ich gatunki o zimozielonych liściach są cienioznośne. Kalina sztywnolistna (Viburnum rhytidophyllum) jest jedną z nich. W postaci krzewu dorasta do 6m. Ma oryginalne, długie (do 20cm) liście, kremowobiałe kwiatostany i ozdobne owoce, zmieniające barwę w miarę dojrzewania.
Kalmia szerokolistna (Kalmia latifolia) – krzew dorastający do 3m wysokości. Ma interesujące, białe do ciemnoróżowych kwiaty.
Kalmia wąskolistna (Kalmia angustifolia) – dorasta do 1m wysokości. Ozdobne są jej różowe kwiaty o specyficznej budowie.
Kiścień wawrzynowy (Leucothoe fontensiana lub Leucothoe walteri) jest krzewem o ładnym pokroju i błyszczących, za młodu i jesienią czerwonych liściach.
Laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus) w formie krzewu dorasta do 2-4m. Uprawiana ze względu na bardzo atrakcyjne liście: eliptyczne (5-15cm dł.), sztywne i silnie błyszczące. Ozdobne są też białe, sterczące kwiatostany.
Ligustry (Ligustrum sp.) – nieliczne uprawiane u nas gatunki, których wartość dekoracyjna jest przeciętna, są krzewami o liściach sezonowych, półzimozielonych lub zimozielonych.
Mahonia pospolita (Mahonia aquifolium) – krzew do 1-2m wysokości. Liście złożone są z błyszczących listków o kolczastym brzegu. Mniejsze znaczenie zdobnicze mają drobne, żółte kwiaty zebrane w kwiatostany oraz małe, elipsoidalne, niebieskie do granatowych owoce.
Mahonia rozłogowa (Mahonia repens) ma matowe listki. Jest znacznie niższa od poprzedniej i szeroko się rozrasta.
Mącznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi) to płożąca krzewinka. Uwagę zwracają jej czerwone, kuliste owoce.
Modrzewnica pospolita (Andromeda polifolia) – krzewinka lub krzew (do 10-30cm wysokości) o beczułkowatych, różowych kwiatach.
Ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium) to wysoki krzew, którego błyszczące liście mają kolczaste brzegi. Drobne, kuliste, czerwone owoce często zdobią rośliny przez całą zimę.
Ostrokrzew Meservy (Ilex x meserveae) różni się od poprzedniego mniejszymi, często matowymi liśćmi.
Pieris japoński (Pieris japonica) dorasta do 2-3m. Jest krzewem o zimozielonych (za młodu czerwonawych) liściach i wczesnych białych, beczułkowatych kwiatach.
Pieris kwiecisty (Pieris floribunda) od poprzedniego różni się przede wszystkim okazalszymi kwiatostanami.
Różaneczniki (Rhododendron sp.) są różnej wysokości krzewami o pięknych, okazałych kwiatach.
Runianka japońska (Pachysandra terminalis) to bardzo dobra roślina okrywowa o zimozielonych liściach. Osiąga 20cm wysokości.
CIENIOZNOŚNE DRZEWA I KRZEWY O LIŚCIACH SEZONOWYCH
Buk pospolity (Fagus sylvatica) – potężne drzewo z gęstą, nisko osadzoną koroną. Charakteryzuje się gładką, srebrzystoszarą korą. Jesienią liście przebarwiają się na żółto, pomarańczowo, czerwono i brązowo. Niekiedy suche pozostają na gałęziach do wiosny. Bardzo efektowne są formowane z buka szpalery i żywopłoty.
Bzy (Sambucus sp.) to krzewy lub małe drzewa o ozdobnych białych lub kremowych kwiatostanach i drobnych, kulistych, czarnych owocach.
Czeremcha pospolita (Prunus padus) – wysoki krzew lub drzewo (do 15m) ze zwisającymi gałązkami. Kwiaty białe, drobne zebrane w efektowne kwiatostany.
Czeremcha późna (Prunus serotina) jest drzewem osiągającym 25m wysokości. Ma ładne, lśniące, jesienią żółte liście.
Derenie (Cornus sp.) występują w formie drzewiastej lub krzaczastej. Zależnie od gatunku dekorację ich stanowi pokrój, kwiatostany lub różnej barwy owoce. Liście jesienią w odcieniach czerwieni.
Enkiant dzwonkowaty (Enkiantus campanulatus) – krzew do 3m wysokości. Ma zwykle kremowożółte z czerwonawymi żyłkami kwiaty, a jesienią często czerwone liście.
Fotergilla większa (Fothergilla major) jest 2-3m krzewem o oryginalnych, białych, „pierzastych” kwiatostanach. Jesienią jej liście przybierają różne intensywne barwy.
Grab pospolity (Carpinus betulus) – drzewo do 20-30m wysokości. Charakterystyczne są zwłaszcza jego owoce: orzeszki zaopatrzone w trójklapowe skrzydełka, zebrane w zwisające owocostany. Wymagania i zastosowanie podobne do buka pospolitego.
Hortensje (Hydrangea sp.) są krzewami, rzadko pnączami. Ich kwiaty, zebrane w efektowne kwiatostany, które zaschnięte i zbrązowiałe długo utrzymują się na roślinach.
Jaśminowce (Philadelphus sp.) – różnej wysokości krzewy (1-5m) o kwiatach białych lub kremowobiałych, niekiedy z ciemnoróżową plamą.
Jarząb pospolity (Sorbus aucuparia) jest dorastającym do 15m drzewem. Jesienią zdobią go czerwone „korale” i jaskrawo przebarwione liście. Występuje w kilku interesujących odmianach.
Jarząb brekinia (Sorbus torminalis) osiąga 15m wysokości jako drzewo, rzadziej krzew. Brązowe owoce nie mają wartości dekoracyjnej. Natomiast jesienią atrakcyjnie są zabarwione na brązowo lub czerwono pojedyncze liście.
Jeżyny (Rubus sp.) – najczęściej krzewy o ładnym pokroju, liściach, a przede wszystkim białych lub różowych kwiatach. Cień dobrze znoszą gatunki leśne.
Kaliny (Viburnum sp.) uprawiane są ze względu na dekoracyjne kwiaty lub owoce.
Kielichowce (Calycanthus sp.) są krzewami o dużych, pojedynczych, ciemnobrązowych lub czerwonawych kwiatach.
Klon japoński (Acer japonicum) – małe dekoracyjne drzewko o powolnym wzroście. Ma ładnie wykrojone liście o atrakcyjnym zabarwieniu zarówno wiosną jak i jesienią.
Klon okrągłolistny (Acer circinatum) to wysoki krzew lub małe, wielopniowe drzewo o półkulistej koronie. Ma ładne, jasnozielone liście, które jesienią są żółte, pomarańczowe lub czerwone. Skrzydlaki przed dojrzeniem czerwone.
Klon palmowy (Acer palmatum) – krzew lub niewysokie drzewo do 8m wysokości, o delikatnej budowie. Ozdobę stanowią ładnego kształtu liście, zabarwiające się jesienią na jaskrawoczerwony kolor. Cenna jest jego forma purpurowa (Acer palmatum f. atropurpureum) o liściach czerwonych przez cały okres wegetacji.
Klon polny (Acer campestre) – krzew lub drzewo osiągające 10-20m wysokości. Okazy swobodnie rosnące mają ładny pokrój z zaokrągloną koroną. Liście jesienią żółte.
Kłokoczki (Staphyllea sp.) uprawiane u nas są krzewami o dekoracyjnych, małych kwiatach i oryginalnych owocach: pęcherzasto rozdętych torebkach o pergaminowych kwiatach (ok. 3cm dł.), które klekoczą twardymi nasionami.
Leszczyny (Corylus sp.) występują zwykle w formie wysokich krzewów. Charakterystyczne dla nich są długie, zwisające bazie. Ich owocami są orzechy otoczone postrzępioną okrywą, u odmian purpurowo zabarwionych. Cenne są również odmiany o innych dekoracyjnych cechach.
Ligustry (Ligustrum sp.) – nieliczne uprawiane u nas gatunki, których wartość dekoracyjna jest przeciętna, są krzewami o liściach sezonowych, półzimozielonych lub zimozielonych.
Maliny (Rubus sp.) – najczęściej krzewy o ładnym pokroju, liściach, a przede wszystkim białych lub różowych kwiatach. Cień dobrze znoszą gatunki leśne.
Oczary (Hamamelis sp.) – krzewy lub małe drzewa o oryginalnych, żółtych kwiatach ukazujących się nawet zimą, ciekawych owocach oraz żółtych jesienią liściach.
Porzeczki (Ribes sp.) nadają się do obsadzania miejsc cienistych. Najlepsza jest do tego celu porzeczka alpejska (Ribes alpinum), która jest gęstym i szerokim krzewem osiągającym 1-2m wysokości. Jej drobne liście wcześnie się ukazują, a jesienią nabierają bladożółtego zabarwienia.
Różowiec biały (Rhodotypos scandens) jest rozłożystym krzewem dorastającym do 1-1,5m wys. Jego ozdobą są białe kwiaty, w mniejszym stopniu zebrane po 4, czarne po dojrzeniu, kuliste owoce.
Suchodrzewy (Lonicera sp.) często dobrze znoszą cień. Z suchodrzewów o liściach sezonowych najlepiej na takich stanowiskach czuje się suchodrzew pospolity (Lonicera xylosteum) – krzew zwykle dorastający do 1-2m. Wcześnie rozwijające się liście nadają mu szarozielony odcień. Często obficie występujące wiśniowe, błyszczące, kuliste owoce o ok. 1cm średnicy są zrośnięte nasadami w pary.
Śnieguliczka (Symphoricarpos sp.) są krzewami o cienkich gałązkach i ozdobnych, kulistych, białych owocach.
Świdośliwy (Amelanchier sp.) to krzewy lub niewysokie drzewa. Ich małe, zebrane w kwiatostany kwiaty rozwijają się wczesną wiosną, u niektórych gatunków przed liśćmi. Młode liście niekiedy miedzianobrązowe, natomiast przed opadnięciem – pomarańczowe i żółte. Początkowo czerwone, potem czarne owoce o 0,5-1,5cm średnicy owoce szybko opadają.
Tawlina jarzębolistna (Sorbaria sorbifolia) w formie krzewu dorasta do 2-3m. Ma ładne, rozwijające się już w marcu liście i efektowne, białe, „puszyste” kwiatostany.
Tawuła ożankolistna (Spiraea chamaedryfolia) jest 1-2m krzewem o żywozielonych liściach i „puszystych”, kremowobiałych kwiatostanach.
Trzmieliny (Euonymus sp.) – najczęściej krzewy, rzadziej małe drzewa o liściach sezonowych lub zimozielonych. Bardzo dekoracyjne są ich barwne owoce – torebki, z których po dojrzeniu wiszą na „nitkach” owoce w kolorowych osnówkach.
Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum) – krzew do 1-1,5m wysokości. Jego małe, różowe kwiaty pokrywające zeszłoroczne pędy pojawiają się przed liśćmi (II-IV). Cała roślina jest silnie trująca.
Wiąz polny (Ulmus minor) to wysokie drzewo, dorastające do 30m wysokości.
Złotlin chiński (Kerria japonica) tworzy szerokie kępy o wysokości do 1-2m. Zimą zdobią go zielone pędy, a później jasnozielone liście i żółte kwiaty średnicy 2-3,5cm.
CIENIOZNOŚNE PNĄCZA
Bluszcz kolchidzki (Hedera colchica) to zimozielone pnącze z korzonkami czepnymi, różniące się od bluszczu pospolitego znacznie większymi liśćmi (do 12 cm) o odmiennym kształcie. Zastosowania podobne do gatunku opisanego poniżej.
Bluszcz pospolity (Hedera helix) rośnie 0,5-1m rocznie osiągając wysokość 5-10m. Główną jego zaletą są zimozielone liście. Ozdobę stanowią też drobne, zielonkawożółte kwiaty. Występuje w kilku cennych odmianach o zróżnicowanym kształcie liści.
Dławisze (Celastrus sp.) posiadają wijące się pędy. Dekoracyjne są przede wszystkim ich owoce, z których po dojrzeniu wiszą nasiona w czerwonych osnówkach.
Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) wspina się wysoko (do 25m) dzięki przybyszowym korzonkom czepnym. Ozdobne są jej białe kwiaty zebrane w kwiatostany o średnicy 25cm. Liście przebarwiają się na żółto przed opadnięciem.
Kokornak wielkolistny (Aristolochia macrophylla) dorasta do 10-15m (1-2m na rok). Na podpory wspina się owijając je pędami. Ma duże (nawet do 30cm), sercowate liście. Interesujące są jego niewielkie kwiaty w kształcie wygiętej fajki o brązowawej barwie. Kokornak wyróżnia się też owocami – wydłużonymi, 6-10cm torebkami.
Powojniki (Clematis sp.) są pnączami, których wiele ogrodowych odmian odznacza się bardzo efektownymi kwiatami. Interesujące są też ich puszyste owocostany, często pozostające zimą na roślinach. Owija się ogonkami liści.
Wiciokrzew Henryiego (Lonicera henryi) to zimozielona roślina o pędach osiągających 3m długości. Wyróżnia się ładnymi, ciemnozielonymi, wydłużonymi liśćmi. Ciemnopurpurowych kwiatów jest niewiele.
Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) dorasta do 5m wysokości wijąc się pędami. Kwiaty długości 4-5cm mają kremowo białe lub żółtawobiałe zabarwienie. Dodatkową atrakcją jest ich zapach odczuwany wieczorami. Lepiej kwitnie na stanowiskach słonecznych. Kuliste, wiśniowoczerwone, błyszczące owoce często utrzymują się aż do mrozów.
Winobluszcze (Parthenocissus sp.) wspinają się dzięki tzw. przylgom na końcach wąsów. Cenne ze względu na jaskrawoczerwone jesienne zabarwienie liści.
BYLINY NA CIEŃ
Bergenie (Bergenia sp.) zależnie od gatunku mogą mieć 30-50cm wysokości. Wartość dekoracyjną posiadają ich duże, zimozielone liście, a także białe, różowe lub purpurowe kwiaty.
Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea) charakteryzuje się płożącymi pędami oraz wzniesionymi pędami kwiatostanowymi z okółkami niewielkich, fioletowoniebieskich kwiatów.
Brunera wielkolistna (Brunnera macrophylla) dorasta do 30-40cm. Wytwarza dużą masę zimozielonych liści oraz małe, niebieskie kwiaty.
Ciemiernik biały (Helleborus niger) osiąga 20cm wzrostu. Jego liście są półzimozielone, a białe kwiaty kwitną nietypową porą (XII-II).
Dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) tworzy gęste kobierce wysokości ok. 10cm. Ma trwałe liście i niebieskie kwiaty. Istnieją jej odmiany o barwnych liściach.
Epimedia (Epimedium sp.) są roślinami o pełzających korzeniach. Ozdobne są ich liście oraz różnokolorowe kwiaty.
Fiołek motylkowaty (Viola sororia) dorasta do 15-20cm wysokości. Jego liście i fioletowe kwiaty osiągają duże rozmiary.
Fiołek wonny (Viola odorata) o fioletowych kwiatach, ma 15cm wysokości.
Gajowiec żółty (Gaelobdolon luteum) to 10-20cm, płożąca się bylina o zielonobiałych liściach i żółtych kwiatach.
Dziurawiec kielichowaty (Hypericum calycinum) jest zimozielonym półkrzewem o wysokości ok. 20-30cm. Posiada duże (7cm średnicy), żółte kwiaty.
Jasnoty (Lamium sp.) wznoszą się na wysokość 20cm. Niektóre z nich mają zimozielone liście. Ich kwiaty są najczęściej białe lub purpurowe.
Konwalia majowa (Convallaria majalis) dorasta do 20-35cm. Ma pochwiaste liście i białe, dzwonkowate kwiaty. Kuliste, pomarańczowoczerwone owoce są trujące.
Kopytnik pospolity (Asarum europaeum) – jego płożące pędy i liście tworzą zimozielone kobierce wysokości ok. 10cm. Kwiaty niepozorne.
Kosmatka olbrzymia (Luzula sylvatica) to roślina trawiasta o długich, półzimozielonych liściach i wysokich kwiatostanach z brązowymi kwiatami.
Kosmatka owłosiona (Luzula pilosa) jest zimozieloną rośliną trawiastą (do 10-15cm wzrostu).
Miodunki (Pulmonaria sp.) osiągają ok. 30cm wzrostu. Ich liście są sezonowe, a różowe kwiaty przebarwiają się na niebiesko w miarę przekwitania.
Nawrot czerwonobłękitny (Buglossoides purpuro-coeruleum) – 30-60cm, pokładająca się roślina o czerwonych kwiatach także przebarwiających się na niebiesko.
Poziomkówka indyjska (Duchesnea indica) jest ozdobna z żółtych kwiatów i czerwonych, kulistych owoców.
Pragnia kuklikowata (Waldsteinia geoides) – na pędach wysokości 5-20cm wyrastają złotożółte kwiaty o średnicy ok. 2cm.
Pragnia syberyjska (Waldstenia ternata) – jej przyziemne (rozetowe) liście są częściowo zimozielone a kwiaty – zwisające i mniejsze od poprzedniego gatunku.
Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis) – 15cm bylina o zimozielonych liściach i niebieskich kwiatach. Istnieją też jej odmiany o innych kolorach kwiatów.
Przytulia wonna (Galium odoratum) ma 10-30cm wysokości i białe kwiaty.
Runianka japońska (Pachysandra terminalis) to bardzo dobra roślina okrywowa o zimozielonych liściach. Osiąga 20cm wysokości, ale istnieje też jej niższa odm. Green Carpet (Pachysandra terminalis ‘Green Carpet’).
Rzeżucha trójlistkowa (Caramine trifolia) wytwarza dużą masę liści pośród których znajdują się białe kwiaty.
Skalnice (Saxifraga sp.) to bardzo niskie rośliny okrywowe tworzące zwarte kobierce. Niektóre ich gatunki są cienioznośne, są to: skalnica Andersa (Saxifraga x arendsii) o barwie kwiatów zależnej od odmiany, skalnica cienista (Saxifraga umbrosa) o biało-czerwono-żółtych kwiatach, skalnica kuklikowa (Saxifraga geum) o żółtych kwiatach, skalnica zarzyczkolistna (Saxifraga cortusifolia).
Szczawik zajęczy (Oxalis acetosella) – 5-10cm bylina o białych kwiatach, tworząca gęste dywany.
Szczawik chilijski (Oxalis adenophylla) ma ozdobne szare liście i kwiaty koloru różowolila.
Tiarella sercolistna (Tiarella cordifolia) osiąga 15-30cm wzrostu. Jej kwiaty są mlecznobiałe.
Tiarella Wherry’ego (Tiarella wherryi), o podobnym wzroście do poprzedniej, ma kwiaty białe, lekko zaróżowione.
Tojeść rozesłana (Lysimachia nummularia) płoży się po ziemi. Wytwarza gęstą masę liści i dość duże, żółte kwiaty.
Ułudka wiosenna (Omphalodes verna) dorasta do 15-25cm. Niebieskie kwiaty mają białe oczko w środku.
Zawilec gajowy (Anemone nemorosa) osiąga 15cm wzrostu. Jego kwiaty są białe.
Żywokost wielkokwiatowy (Symphytum grandiflorum) ma 20-30cm wzrostu i żółtokremowe kwiaty.
Funkie (Hosta sp.) są długowiecznymi bylinami o wielostronnym zastosowaniu. Ich główną ozdobą są liście różnej wielkości, kształtu i zabarwienia. Niektóre odmiany mają również dekoracyjne kwiaty.
Kosaciec syberyjski (Iris sibirica) dorasta do 1m wysokości. Ma wąskie i długie liście oraz typowego dla irysów kształtu niebieskie kwiaty.
Lilia złotogłów (Lilium martagon) jest rośliną cebulową. Osiąga 50-100cm wysokości. Jej okazałe kwiaty są koloru brudno-czerwono-różowego.
Omieg kaukaski (Doronicum caucasicum) ma ozdobne żółte kwiaty na łodygach wysokości 40cm.
Paprocie. Wszystkie gatunki paproci najlepiej czują się w miejscach ocienionych. Doskonale nadają się do zestawień naturalistycznych.
Parzydło leśne (Aruncus sylvester) to długowieczna bylina wysokości do 2m. Ma duże (50cm) kwiatostany białego lub żółtego koloru.
Pierwiosnki (Primula sp.) – wiele gatunków i odmian tych roślin o ozdobnych, kolorowych kwiatach różni się wysokością i ilością kwiatów w kwiatostanach na różnej długości szypułkach.
Pluskwice (Cimicifuga sp.) są wysokimi (1-2m) roślinami o ozdobnych, dużych liściach i drobnych kwiatach w wyprostowanych kwiatostanach. Najpopularniejsze z nich to: pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa) o białych kwiatach i listkach na długich ogonkach oraz pluskwica sercolistna (Cimicifuga cordifolia) o kwiatach żółtawobiałych i dużych, sercowatych listkach.
Przywrotnik ostroklapowy (Alchemilla mollis) jest byliną o dużych, szarych liściach i małych, żółtych kwiatach. Dorasta do 50cm.
Rodgersje (Rodgersia sp.) to rośliny o dekoracyjnych, dużych liściach. Rodgersja kasztanowcolistna (Rodgersia aesculifolia) ma liście kształtem przypominające liście kasztanowców, rodgersja pierzasta (Rodgersia pinnata) – podobne, lecz błyszczące o nachodzących na siebie odcinkach, natomiast rodgersja stopowcolistna (Rodgersia podophylla) – grubo ząbkowane na szczycie. Kwiaty rodgersji są zebrane w wysokie, puszyste kwiatostany.
Serduszka okazała (Dicentra spectabilis) charakteryzuje się czerwonymi kwiatami w kształcie serduszek zwisających na osi kwiatostanu. Osiąga 60-80cm wysokości.
Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis) – niska, delikatna roślina o bardzo wczesnych, białych kwiatach.
Tarczownica tarczowata (Peltiphyllum peltatum) – jej białoróżowe kwiaty zebrane w kwiatostany pojawiają się przed liśćmi wyrastając wprost z ziemi. Później funkcje ozdobne przejmują bardzo duże (średnicy ok. 30cm), w zarysie okrągłe liście.
Tawułki (Astilbe sp.) – różnej wysokości rośliny o drobnych, najczęściej białych, różowych lub czerwonych (zależnie od odmiany) kwiatach zebranych w gęste kwiatostany.
Tojady (Aconitum sp.) mają interesującego kształtu późne kwiaty zebrane w kwiatostany na wysokich pędach. Występuje w wielu ogrodowych odmianach.
Potrzebujesz pomocy w doborze roślin w Twoim ogrodzie? Zapraszam Cię do zapoznania się z naszą ofertą projektowania ogrodów.